17 APRIL 2013

17 aprel – Ümumdünya Hemofiliya Günüdür

Hemofiliya valideynlərin genləri ilə ötürülən nadir anadangəlmə xəstəlikdir. Bu xəstəliyə başqalarından yoluxma mümkün deyil. Hemofiliyalı xəstələrin qanında laxtalanma faktoru çatışmadığından onlarda qanaxma sağlam insanlara nisbətən daha uzun müddət davam edir. Hemofiliyaya bəzən ailələrində bu xəstəlik olmayan insanlarda da rast gəlinir. Bu zaman xəstəliyə insanın öz genlərindəki dəyişikliklər səbəb olur. Hemofiliya ilə yalnız kişilər xəstələnir, genin ötürücüləri isə qüsurlu genin daşıyıcısı qadınlar olur.

Xəstəliyin əsas səbəbləri yaxın qohumların nikahı, radiasiyalı ətraf mühit, qida və tütün məmulatlarının təsiridir. Hemofiliya əsasən Asiya, Afrika qitəsində, Aralıq dənizi hövzəsində yayılıb. Hazırda dünyada təxminən 400 min nəfər hemofiliyalı xəstə vardır. Azərbaycanda isə bu xəstəlikdən 1000-dən çox insan əziyyət çəkir. Hemofiliyanın müalicəsi hazırda səmərəli nəticə verir. Belə ki, çatışmayan laxtalanma faktoru inyeksiya üsulu ilə yeridilir.

Ciddi xəstəlik hesab edilən hemofiliya vaxtında aşkarlanmazsa, ölümlə nəticələnə bilər. Bu gün dünyada hemofiliya xəstəliyinin tanınması və əhalinin kifayət qədər məlumatlandırılması üçün geniş tədbirlər görülür. 17 aprelin Ümumdünya Hemofiliya Günü kimi elan edilməsi bu tədbirlərin ən əlamətdarıdır. Ümumdünya Hemofiliya Günü hazırda dünyanın 116 ölkəsində, o cümlədən Azərbaycanda qeyd olunur.

Ümumdünya Hemofiliya Gününün keçirilməsi təşəbbüsü Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) və Ümumdünya Hemofiliya Federasiyasına məxsusdur və ilk dəfə 1989-cu ildə keçirilib. Nəinki hemofiliyalı xəstələrin, eləcə də digər qan xəstəliklərindən əziyyət çəkən kişilərin və həmçinin qadınların müalicəyə əlçatanlığını təmin etmək, ictimaiyyətin diqqətini hemofiliya xəstəliyindən əziyyət çəkən insanlara dəstək olmağa cəlb etmək, hemofiliyalı xəstələrə göstərilən tibbi xidmətin keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün hemofiliya günü ilə bağlı dünyanın bir çox ölkəsində müxtəlif proqramlar və aksiyalar həyata keçirilir.